BỨC TRANH XUẤT NHẬP KHẨU VIỆT NAM 11 THÁNG ĐẦU NĂM 2022

Tổng quan tình hình xuất nhập khẩu Việt Nam trong 11 tháng năm 2022

Trong bối cảnh kinh tế khu vực và trên thế giới có nhiều biến động khó lường, bức tranh xuất nhập khẩu Việt Nam 11 tháng đầu năm 2022 vẫn có điểm sáng và đạt được kỷ lục đáng mừng. 

Tính đến hết tháng 11/2022, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu Việt Nam ước đạt 673.707 tỷ USD, tăng 11.8% so với cùng kỳ năm trước và vượt kết quả cả năm 2021 (668.5 tỷ USD). Trong đó, xuất khẩu đạt 342.194 tỷ USD, tăng 13.4% so với cùng kỳ năm trước và nhập khẩu đạt 331.514, tăng 10.1% so với cùng kỳ năm trước. 

Cán cân thương mại 11 tháng đầu năm thiết lập kỷ lục với mức thặng dư đạt 10.680 tỷ USD (cùng kỳ năm trước nhập siêu 0.63 tỷ USD), báo hiệu điểm sáng cho xuất khẩu Việt Nam trong thời gian tới. 

Để đạt được những kết quả khá tích cực này phải kể đến việc Việt Nam đã sớm kiểm soát được đại dịch Covid-19; xác định đúng thời điểm để mở cửa nền kinh tế. Đồng thời, các doanh nghiệp Việt Nam đang tận dụng khá tốt ưu đãi hàng rào thuế quan từ các Hiệp định thương mại tự do thế hệ mới như: CPTTP, EVFTA, UKVFTA… đã kéo lượng lớn các đơn hàng cho doanh nghiệp và tạo bệ phóng cho xuất khẩu Việt Nam. 

Tổng quan, tình hình xuất nhập khẩu Việt Nam có sự biến động khá lớn giữa các tháng trong năm. Điều này do sự biến động về nhu cầu và tình hình các nước trên thế giới.

Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu 11 tháng đầu năm 2022 giảm mạnh nhất vào giai đoạn Tết Nguyên đán (chủ yếu vào Tháng 2), cán cân thâm hụt hơn 2.3 tỷ USD và phục hồi mạnh từ tháng 3. Sự đình trệ sản xuất trong thời gian dài nghỉ lễ và với tư duy “xả hơi” trong và sau dịp Tết Nguyên Đán của một số nước châu Á, trong đó chủ yếu từ Trung Quốc và Việt Nam đã và đang ảnh hưởng nhiều đến tình hình xuất khẩu nhập Việt Nam. 

Ngoài ra, cán cân thương mại của tháng 5 và tháng 7 cũng nhập siêu. Điều này có thể dễ dàng nhìn thấy tác động mạnh mẽ của cuộc chiến sự Nga – Ukraine cùng chủ trương “Zero Covid” của Trung Quốc khi dịch bệnh bùng phát trở lại. 

3 tháng cuối (tháng 9 – tháng 11) xuất nhập khẩu có sự tăng trưởng chậm lại do các nước Mỹ và EU đã nhập hàng chuẩn bị cho dịp lễ cuối năm từ tháng 8. 

Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu của Tháng 3 đạt mức cao nhất với 67.23 tỷ USD do nhu cầu các nước chuẩn bị nhập hàng cho mùa hè sắp đến. 

Nhu cầu hàng hóa phục vụ cho dịp Noel và cuối năm của các nước châu Âu, Mỹ tăng cao khiến cho cán cân thương mại tháng 8 cao nhất đạt giá trị gần 3.86 tỷ USD. 

Tình hình xuất khẩu Việt Nam trong 11 tháng năm 2022 theo loại hình doanh nghiệp

Tính chung 11 tháng đầu năm 2022, DN có vốn đầu tư trực tiếp từ nước ngoài FDI đóng góp hơn 252 tỷ USD, tăng 15.9% so với cùng kỳ năm trước. Xuất khẩu của khối DN FDI vẫn chiếm tỷ trọng lớn khoảng 73% trong tổng kim ngạch xuất khẩu Việt Nam, gấp 3 lần so với xuất khẩu của khối DN trong nước. Và chủ yếu đến từ mặt hàng điện tử và linh kiện tại các khu công nghiệp

Ở chiều ngược lại, tổng kim ngạch xuất khẩu của khối DN trong nước ước đạt hơn 89 tỷ USD, tăng 13.4% so với cùng kỳ năm trước. Nhìn chung, xuất khẩu của khối DN trong nước gần như không có sự phát triển bứt phá. 

Một thực tế khá buồn rằng, khối DN FDI đang giữ vai trò “nhạc trưởng” đối với tốc độ tăng trưởng của xuất khẩu Việt Nam, trong khi đó khối DN trong nước lại hầu như không có sự tăng trưởng đột phá. Trước tình hình trên, nhà nước cần có sự quan tâm và có các chính sách hỗ trợ hơn nữa để khối DN trong nước phát triển mạnh hơn, đóng góp nhiều hơn vào tổng kim ngạch xuất khẩu Việt Nam.

Top 6 địa phương xuất khẩu nhiều nhất trong 11 tháng năm 2022

Tp. HCM đang là địa phương xuất khẩu lớn nhất của cả nước với tổng kim ngạch xuất khẩu hàng hóa trong 11 tháng/năm 2022 đạt hơn 43.6 tỷ USD, chiếm hơn 12.9% tổng kim ngạch xuất khẩu hàng hóa cả nước. Nhưng cũng là địa phương nhập khẩu lớn nhất cả nước với tổng kim ngạch nhập khẩu đạt hơn 57.960 tỷ USD. Cán cân thương mại thâm hụt hơn 14 tỷ USD. 

Theo sát là Bắc Ninh với tổng kim ngạch xuất khẩu đạt hơn 42 tỷ USD, chiếm hơn 12.4% tổng kim ngạch xuất khẩu hàng hóa cả nước. Là tỉnh có diện tích nhỏ nhất cả nước và nghèo tài nguyên khoáng sản nhưng Bắc Ninh lại vượt lên đứng thứ 2 về kim ngạch xuất khẩu, chỉ sau Tp. HCM. Điều này do tỉnh đã thu hút lượng lớn nguồn vốn đầu tư FDI. Và điều cốt lõi là nguồn vốn đầu tư hàng ngàn tỷ đồng của Tập đoàn Samsung (Hàn Quốc) tại khu công nghiệp Yên Phong. 

Top 10 thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam trong 11 tháng năm 2022 

Về thị trường xuất nhập khẩu hàng hóa, Mỹ là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam với tổng kim ngạch xuất khẩu 11 tháng/2022 đạt hơn 101 tỷ USD, chiếm 29.8% tổng kim ngạch xuất khẩu Việt Nam. Với kết quả này, Mỹ đã trở thành thị trường xuất khẩu đầu tiên của nước ta cán mốc 100 tỷ USD.

Mặc dù là thị trường xuất khẩu lớn thứ 2 của Việt Nam với hơn 52 tỷ USD nhưng Trung Quốc vẫn là nước nhập khẩu lớn nhất của Việt Nam với tổng kim ngạch nhập khẩu ước đạt 100 tỷ USD, cán cân thương mại thâm hụt hơn 53.7 tỷ USD, tăng 18.8% so với cùng kỳ năm trước. 

Vì vậy, việc Trung Quốc thực hiện chủ trương “Zero Covid” trong một vài tháng qua đã ảnh hưởng tới tình hình xuất nhập khẩu Việt Nam. Điều này cho thấy một thực trạng đáng buồn, xuất nhập khẩu của Việt Nam phụ thuộc rất lớn vào Trung Quốc. Tuy nhiên, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa sang Trung Quốc đang có dầu hiệu gia tăng do ngày càng nhiều sản phẩm nông sản Việt Nam được phép xuất khẩu chính ngạch, mới đây có quả sầu riêng, khoai lang. 

Xuất khẩu Việt Nam sang các nước trong khối EU ngày càng tăng nhờ tận dụng các ưu đãi hàng rào thuế quan từ Hiệp định EVFTA. Hiệp định này đang mở ra cơ hội rất lớn cho xuất khẩu Việt Nam khi hàng loạt các hàng rào thuế quan được gỡ bỏ với sản phẩm Việt Nam vào thị trường “khó tính” EU. 

Nhìn chung, xuất nhập khẩu Việt Nam có tốc độ tăng trưởng ấn tượng nhưng chưa thật sự bền vững do cơ cấu thị trường, ngành hàng xuất khẩu vẫn chưa cân vẫn thiếu cân đối, phụ thuộc rất lớn vào Mỹ và Trung Quốc.

EASY EXPORT – CỘNG ĐỒNG XÚC TIẾN XUẤT KHẨU VIỆT NAM Website: https://vietnamexportpromotion.com/ Website: https://easyexport.vn/ Group Facebook: https://www.facebook.com/groups/easyexport.public Group Telegram: https://t.me/easyexportvn Group Zalo: https://zalo.me/g/ogorjq056 Hotline: 0813.171.288 Email: [email protected]  Địa chỉ: TT3B-19 KĐTM Phùng Khoang, Trung Văn, Nam Từ Liêm, Hà Nội