XUẤT KHẨU RAU CỦ SANG TRUNG QUỐC ĐANG PHỤC HỒI MẠNH – EEA 11

Bức tranh xuất khẩu rau củ Việt Nam sang Trung Quốc chịu ảnh hưởng mạnh bởi chiến dịch phòng ngừa và ngăn chặn dịch bệnh Covid- 19 của Trung Quốc. 

2 tháng đầu năm 2022, Xuất khẩu rau củ sang Trung Quốc sụt giảm mạnh. Xuất khẩu tháng 2 giảm 25.7% so với tháng 1/2022. Điều này là do Trung Quốc thực hiện chiến dịch “Zero Covid”. Trung Quốc đã tăng cường kiểm soát thực phẩm nhập khẩu thông qua việc ban hành Lệnh số 248 và 249. 

Theo đó, Lệnh số 248 “Quy định về đăng ký và quản lý doanh nghiệp sản xuất thực phẩm nhập khẩu nước ngoài” đã mở rộng phạm vi áp dụng quy định đăng ký doanh nghiệp. Quy định mới yêu cầu toàn bộ doanh nghiệp sản xuất thực phẩm xuất khẩu vào thị trường Trung Quốc phải thực hiện đăng ký với Tổng cục Hải quan Trung Quốc, thay vì chỉ doanh nghiệp kinh doanh mặt hàng nằm trong diện “Danh mục cần đăng ký” mới phải thực hiện đăng ký như trước đây.

Đối với Lệnh số 249 “biện pháp quản lý an toàn thực thực phẩm xuất nhập khẩu”, Trung Quốc thực hiện đánh giá sự phù hợp đối với thực phẩm nhập khẩu theo quy định hành chính về kiểm tra hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu mới. Đưa ra phương pháp đánh giá, thẩm tra mới, bổ sung yêu cầu về bao bì, nhãn mác… 

Tình hình xuất khẩu rau củ phục hồi mạnh vào tháng 3, 4 khi mà xuất khẩu tăng hơn 80% so với tháng 2, đạt 196,5 triệu USD. Đây cũng là mức kim ngạch xuất khẩu theo tháng cao nhất trong năm 2022. 

Tuy nhiên, bức tranh xuất khẩu lại đảo chiều cực nhanh. 5 tháng liên tiếp từ tháng 5 đến tháng 10/2022 chứng kiến sự sụt giảm mạnh của rau củ Việt Nam. Kim ngạch duy trì ở mức dưới 100 triệu USD. 

Từ tháng 10/2022 trở đi, bức tranh xuất khẩu rau củ Việt Nam sang Trung Quốc bắt đầu sáng trở lại. Kim ngạch các tháng đạt trên 150 triệu USD. Điều này là do Trung Quốc bắt đầu nhập hàng với số lượng lớn nhằm phục vụ cho Tết Nguyên Đán. Đây cũng là thời điểm Trung Quốc dần dần mở cửa biên giới trở lại. Cùng với đó, các doanh nghiệp Việt Nam đã chuẩn bị tốt hơn, đáp ứng các yêu cầu khắt khe từ thị trường này. 

Cơ hội nào cho xuất khẩu rau củ Việt Nam sang Trung Quốc? 

Sang đến đầu năm 2023, người dân và doanh nghiệp Việt Nam đón nhận tin vui khi mà từ ngày 8/1/2023, Trung Quốc chính thức mở cửa kinh tế trở lại. Các hoạt động kết nối giao thương Việt Nam – Trung Quốc được nối lại bình thường. Hoạt động xuất khẩu rau củ vẫn đang diễn ra khá nhộn nhịp.  

Đặc biệt, trong khuôn khổ chuyến thăm chính thức Trung Quốc của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và Tổng Bí thư, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình cùng chứng kiến 13 văn kiện được các ban, bộ, ngành, Trung ương và địa phương ký kết, trong đó có nghị định thư liên quan đến xuất khẩu chính ngạch một số nông sản Việt Nam sang Trung Quốc như: sầu riêng, chuối tươi, khoai lang… Đây là cơ hội hết sức thuận lợi cho ngành nông sản Việt Nam gia tăng kim ngạch xuất khẩu rau củ và chiếm lĩnh thị trường tỷ dân này. 

Nắm lấy cơ hội này, xuất khẩu rau củ Việt Nam từ cuối năm 2022 liên tục báo tin vui. Đặc biệt là xuất khẩu sầu riêng.  Ngày 17/9/2022, lô sầu riêng được xuất khẩu theo đường chính ngạch sang Trung Quốc. Đây là chuyến hàng xuất khẩu sầu riêng đầu tiên theo Nghị định thư ký kết giữa Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam và Tổng cục Hải quan Trung Quốc. Gồm 5 doanh nghiệp tham gia, 6 container chở hơn 100 tấn sầu riêng. 

Ước tính của Cục bảo vệ thực vật cho thấy, đến gần cuối tháng 11, Việt Nam đã xuất khẩu được tổng cộng gần 23.000 tấn sầu riêng sang Trung Quốc. Tại Cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị (Lạng Sơn), ngày thấp điểm nhất có hơn 10 xe, ngày cao điểm nhất có hơn 60 xe sầu riêng xuất sang Trung Quốc. 

Cục Bảo vệ thực vật cho biết, trong đợt đánh giá đầu tiên, Tổng cục Hải quan Trung Quốc phê duyệt 51 mã số vùng trồng và 26 mã số cơ sở đóng gói sầu riêng tại Việt Nam. Tổng diện tích sầu riêng đạt tiêu chuẩn xuất khẩu sang Trung Quốc khoảng 3.000 ha, chỉ chiếm khoảng 3% so với tổng diện tích sầu riêng cả nước. Trong khi đó, các doanh nghiệp Việt Nam đã ký kết hợp đồng với phía Trung Quốc khoảng 1,3 triệu tấn/năm.  

Không chỉ gia tăng sản lượng xuất khẩu mà người dân Việt Nam còn bán được với giá cao. Cụ thể, trái sầu riêng giống Ri6, Khổ hoa xanh, Chuồng Bò giá trên 80.000 đồng/kg; giống Monthong giá trên dưới 100.000 đồng/kg. Tuy giá cao nhưng sản lượng trái sầu riêng hiện nay thấp nên “cầu vượt cung”, nhất là trái sầu riêng đạt chuẩn để xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc không đủ số lượng để cung ứng.  

Hiện, Thái Lan đứng đầu danh sách các nhà cung cấp sầu riêng vào thị trường 1,5 tỷ dân này, chiếm 40% thị phần. Không chỉ là thị trường tiêu thụ lớn nhất thế giới, các chuyên gia nhận định tương lai quả sầu riêng Việt Nam sẽ phụ thuộc nhiều vào thị trường Trung Quốc. 

Mặc dù có được nhiều lợi thế trong các Nghị định thư, thời gian xuất khẩu sang Trung Quốc nhanh chóng, chỉ mất 1-2 ngày. Đây là điều mà Thái Lan, Malaysia vẫn chưa làm được do khoảng cách địa lý. Nhưng không vì thế mà doanh nghiệp Việt Nam lại chủ quan. Bởi các yêu cầu từ Hải quan Trung Quốc và nhu cầu tiêu thụ sản phẩm chất lượng cao ngày càng khắt khe hơn.

Chính vì thế người dân và doanh nghiệp Việt Nam cần không ngừng nâng cao chất lượng sản phẩm, đáp ứng các yêu cầu từ thị trường Trung Quốc, tận dụng tối đa các lợi thế so với các nước khác để gia tăng sản lượng và giá trị cho rau củ xuất khẩu Việt Nam 

EASY EXPORT – CỘNG ĐỒNG XÚC TIẾN XUẤT KHẨU VIỆT NAM  Website: https://easyexport.vn/  Group Facebook: https://www.facebook.com/groups/easyexport.public  Group Zalo: https://zalo.me/g/ogorjq056  Hotline: 0813.171.288  Email: [email protected]  Địa chỉ: TT3B-19 KĐTM Phùng Khoang, Trung Văn, Nam Từ Liêm, Hà Nội